Interieur van het natuurhistorisch museum Vaal. Ca. 1900
Interieur van het natuurhistorisch museum Vaal. Ca. 1900
De voorgevel van Museum Vaal. Ca. 1920
De voorgevel van Museum Vaal. Ca. 1920
Café Restaurant Museum Vaal, kort voordat het De Olde Herberg werd. 1968
Café Restaurant Museum Vaal, kort voordat het De Olde Herberg werd. 1968
Museum Vaal opent aan de Arnhemseweg
±
-
-
1880
v. Chr.

Na de aanleg van de straatweg van Arnhem naar Apeldoorn in 1843 worden er langs de route diverse tolhuizen gebouwd. In Apeldoorn is dat Tolhuis nr. 5 en vanaf 1864 verzamelt Johannes Theodorus Vaal hier de tol. Daarnaast is hij ook jachtopziener van koning Willem III. Vanwege die laatste functie krijgt hij regelmatig geschoten wild dat hij in zijn vrije tijd opzet. In 1880 wordt het heffen van tol opgeheven maar de familie Vaal blijft in het tolhuis wonen. Johannes opent er koffiehuis ’t Apeldoorns Museum. Uniek aan zijn café is dat bezoekers er tijdens het nuttigen van een drankje zijn opgezette dieren kunnen bewonderen. Naarmate het museum bekend wordt in de regio, ontvangt hij allerlei bijzondere objecten om te tonen.

Johannes Vaal gaat op 78-jarige leeftijd met pensioen en schoonzoon Marten Lamark neemt de zaak over. Het opzetten van dieren heeft hij geleerd van zijn schoonvader. Na een verbouwing in 1915 verandert hij de naam in het ‘Museum van Natuurlijke Historie,’ maar rond de jaren veertig staat het museum weer bekend als Museum Vaal. Het tolhuis wisselt door de jaren heen meermaals van eigenaar die elk hun eigen toevoegingen doen – denk bijvoorbeeld aan een kinderspeeltuin – maar de functie van café en museum blijft. De collectie groeit uit tot ongeveer vierduizend objecten, inclusief rariteiten als een zestigkoppig kikkerorkest, de huid van een luipaard en een verzameling van duizenden schelpen.

Bijna alle tolhuizen langs de route zijn inmiddels gesloopt, maar nummer vijf niet. Waarschijnlijk omdat verschillende ondernemers het bleven uitbaten. De museumcollectie is wel verdwenen, maar tot op de dag van vandaag heeft het pand de functie van restaurant. Vanaf de jaren zeventig is restaurant De Olde Herberg in het pand gevestigd en vanaf 1999 Auberge Navet. Tegenwoordig kun je er eten in restaurant Tolhuis Vijf.

deel dit verhaal via


Wat is uw verhaal? Wilt u ook een bijdrage leveren? Dat kan! Klik hier voor meer informatie.

locaties

https://www.geheugenvanapeldoorn.nl/bijzondere-plaatsen/zuid/museum-vaal/pointofinterest/detail

meer informatie

https://www.delpher.nl/nl/kranten/view?query=museum+vaal+apeldoorn&coll=ddd&page=5&identifier=MMKB19:000108124:mpeg21:a00020&resultsidentifier=MMKB19:000108124:mpeg21:a00020&rowid=7

https://www.oud-apeldoorn.nl/straten-a-z/a/arnhemseweg---tolhuis.html

Draai je telefoon
voor de beste beleving

Door op "ja" te klikken, ga je akkoord met het opslaan van cookies op jouw apparaat om de site navigatie te verbeteren en het site gebruik te analyseren  Bekijk ons ​​cookie- en privacybeleid voor meer informatie.