Röntgen ontdekt de röntgenstralen
In de negentiende eeuw vindt er een aantal boeiende ontwikkelingen plaats in de wetenschap. Denk bijvoorbeeld aan elektriciteit en fotografie. Met elektriciteit kun je straling opwekken. De meeste straling is onzichtbaar en boeit wetenschappers van toen en nu enorm. Een voorbeeld dat we allemaal kennen is wifi. Zichtbare straling noemen we licht en daarmee kun je foto’s maken op stralingsgevoelig materiaal zoals fotopapier.
Willem Röntgen (1845-1923) is gefascineerd door straling en in zijn vrije tijd fotografeert hij graag .
Lang voordat hij de röntgenstraling ontdekt en de eerste Nobelprijs voor natuurkunde krijgt, groeit hij op in Apeldoorn. Wanneer hij 17 is, verlaat hij het dorp om verder te studeren. Via Utrecht belandt hij in Zwitserland en later in Frankrijk en Duitsland. Af en toe brengt hij nog een bezoek aan het dorp van zijn jeugd, maar de complexe fenomenen die hij op buitenlandse universiteiten onderzoekt, blijven buiten het zicht van zijn ex-dorpsgenoten. Willem houdt zich bezig met 'straling', maar wat dat werkelijk betekent...
Dat verandert allemaal met de ontdekking die Röntgen in 1895 doet. In zijn verduisterde laboratorium in Würzburg doet hij een experiment : hij wekt straling tussen twee elektroden op in een luchtledige glazen buis om zo licht te produceren. Als hij de verlichte buis bedekt met zwart karton, ziet hij een fotografisch gevoelige plaat verderop in de kamer oplichten. Dat is vreemd. Blijkbaar zijn er naast de verlichte stralen in de buis ook onzichtbare stralen die door het karton heen gaan en ver reiken. Maar bewijs je het bestaan van onzichtbare stralen? Door een afdruk te maken op de fotografische plaat!
Op 22 december 1895 vraagt Röntgen zijn vrouw Bertha om haar hand op de fotografische plaat te leggen. Na vijftien minuten bestraling maakt hij de allereerste 'doorzicht-foto' van haar hand. Als Bertha haar handbotjes ziet, roept ze verschrikt uit: 'Ik heb mijn eigen dood gezien!' Ze is de eerste mens die een glimp opvangt van een deel van haar eigen skelet.
Willem Röntgen heeft een ontdekking gedaan die de wereld zal veranderen.
Omdat hij nog niet weet welke stralen precies verantwoordelijk zijn voor het maken van een foto van het inwendige, noemt hij ze 'X-stralen'. Niet veel later krijgen deze stralen de naam van hun ontdekker: röntgenstralen.
Ook in Apeldoorn blijft Röntgens ontdekking niet onopgemerkt. Al op 4 februari 1896 organiseert de Apeldoornse Natuurkundige Vereniging een leerzame avond in de aan de Kerklaan, waar belangstellenden kennis maken met de X-stralen van voormalig dorpsgenoot
Willem Röntgen is wereldberoemd, ook in Apeldoorn!
