Trein te water in het Apeldoorns Kanaal
De scheepsvaart was lange tijd de meest praktische manier van transport, maar met de introductie van de trein in de 19e eeuw kregen de waterwegen serieuze concurrentie. Het spoornetwerk in Nederland groeit snel en ook Apeldoorn krijgt een spoorverbinding in 1876. Samen met de opening van het kanaal in 1825 neemt de bereikbaarheid van de stad enorm toe waardoor de economie flink groeit. Deze vooruitgang neemt echter ook problemen met zich mee…
Voor de soepele doorloop van zowel spoor- als waterverkeer worden spoorbruggen over het kanaal gebouwd. Deze bruggen kunnen openen om schepen door te laten, maar dat betekent wel dat aankomende treinen moeten worden gestopt. Op 20 augustus 1904 gaat het helemaal mis. Een losse locomotief van het type NS 6700, de Tortel, nadert de openstaande brug. De bemanning schrikt zich ongetwijfeld wezenloos als ze ontdekken dat de remmen van de 25 ton wegende locomotief niet werken. De stoker springt op tijd van de trein af, maar de machinist belandt samen met zijn machine in het water. Gelukkig lukt het hem om zwemmend de kade te bereiken en vallen er geen gewonden. Op de foto’s is te zien hoe de gehavende locomotief ondersteboven in het kanaal ligt, de wielen steken grotendeels boven het water uit. Het ongeluk belemmert de vaart dus het is zaak de locomotief snel te bergen. Ondertussen stromen lokale ramptoeristen toe om het ongeval te bekijken.
Ontwikkelingen in transport in de 19e eeuw leiden dus tot grote vooruitgang, maar ook tot grotere risico’s. Het werken met zware en snelle machines leidt dan ook tot strengere eisen voor veiligheid en stiptheid. Met de uitbreiding van het spoornetwerk komen mensen uit verschillende steden makkelijker en sneller met elkaar in contact. Om een goede dienstregeling te garanderen, wordt in 1909 de standaardtijd ingevoerd waardoor in het hele land dezelfde tijd geldt. De trein verandert dus niet alleen hoe Nederlanders zich verplaatsen en in welk tempo maar ook hun belevingswereld wordt groter.
