De nieuwjaarswens van de Klepperman
Elke avond, nadat de duisternis gevallen is, maken de Apeldoornse nachtwakers (of kleppermannen) hun ronde door het dorp. Straatverlichting is er niet en mensen lichten zich thuis bij met olielampen en kaarsen. Het gevaar van brand en misdaden die het daglicht niet verdagen kunnen, ligt altijd op de loer. Tussen de vredig slapende bewoners van Apeldoorn en de rampspoed staat de Klepperman.
Met zijn houten klepper en stok beweegt de klepperman zich door het duister. Bespeurt hij onraad, dan slaat hij alarm door luid met zijn klepper te slaan. Sowieso kleppert hij elk heel uur kort en roept hij dan hoe laat het is. In de lange, koude winternachten heeft hij een extra taak; dan moet hij de dorpspompen aanzwengelen zodat ze niet bevriezen. Oudjaarsnacht is traditioneel bijzonder voor de ‘clapperluiden’. Dan delen ze hun nieuwjaarswens uit: “Heil en zegen en geluk, rust en vrede zonder druk”.
De routes van de kleppermannen
Vóór hij op pad gaat, knoopt de eerste klepperman in het ‘diendershuisje’ aan de Dorpstraat zijn dikke winterjas nog eens goed dicht. Dat huisje stond waar nu het Caterplein is. Eerst loopt hij richting de Loolaan tot net voorbij villa Berkenstein. Daar slaat hij rechtsaf en loopt via de huidige Röntgenstraat en het terrein waarop later het Oranjepark zal worden aangelegd richting villa De Pasch, die stond op de plek van het latere Leesmuseum aan de Regentesselaan. Van daaruit loop hij naar herberg ‘De Moriaen’ op de hoek van de Vlijtseweg en de Deventerstraat. Dan gaat hij nog een stukje langs de Grift en westwaarts, om bij de Oude Mariakerk weer terug te keren op de Dorpstraat.
De tweede klepperman bestrijkt vooral het zuidelijke deel van het dorp. Zijn route voert vanuit het centrum langs de Brinklaan naar het westen tot papiermolen ’t Slop, die stond net voorbij de huidige Wilhelmina Druckerstraat. Daarna terug, langs de Tepelenbergmolen en de Geurtsmolen en dan noordwaarts door de huidige Rustenburgstraat tot aan ‘De Krommenhoek’, het huis op de hoek met de Mariastraat dat daar nu nog steeds staat.
Laatste ronde
Door de komst van de gasverlichting raakte de functie van Klepperman steeds meer overbodig. In de laatste nacht van de negentiende eeuw op 31 december 1899 maken ze hun allerlaatste ronde.